Nadchodzi maj, matury coraz bliżej. Dziś jednak nie będę pisać o tegorocznych maturzystach, ale o tych uczniach, którzy maturę będą zdawali w maju. Niedawno ukazał się na stronie CKE „Informator o maturze z języka angielskiego od roku szkolnego 2022/2023”. Rozpoczęły się również szkolenia dla nauczycieli przybliżające wszystkie zmiany, które zostaną wprowadzone w strukturze egzaminu z języka angielskiego. Zapoznałam się z tym informatorem (208 stron) i jestem już po pierwszym szkoleniu dotyczącym tej nowej matury, więc postaram się powiedzieć Wam o najistotniejszych zmianach, które czekają na uczniów już niedługo, a także jaki poziom będzie wymagać matura podstawowa oraz matura rozszerzona z angielskiego.
Poziom trudności
Pierwszą zmianą, którą należy wymienić to podniesienie poziomu trudności egzaminu maturalnego z języka angielskiego, zarówno na poziomie podstawowym jak i rozszerzonym. Aby dobrze zdać maturę na poziomie podstawowym uczeń będzie musiał wykazać się znajomością języka na poziomie B1+/B2, natomiast na poziomie rozszerzonym jest to B2+/C1. Co to oznacza w praktyce? Na pewno dużo większy nacisk będzie położony na zasób środków językowych, uczeń będzie musiał wykazać się szeroką znajomością słownictwa i struktur gramatycznych. Będzie to również miało swoje odbicie w zadaniach ze słuchu i czytania, gdzie teksty na poziomie podstawowym będą w dużej mierze autentyczne lub minimalnie adaptowane na potrzeby egzaminu, natomiast na poziomie rozszerzonym będą to teksty autentyczne.
Nowe typy zadań
Matura w nowej formule przyniesie również inne wyzwania w postaci nowych typów ćwiczeń. Do tej pory na egzaminie podstawowym uczniowie mieli jedynie zadania zamknięte, a na poziomie rozszerzonym zadania otwarte pojawiały się tylko w części sprawdzającej znajomość środków językowych. Od roku 2023 zadania otwarte pojawią się na obydwu poziomach w częściach sprawdzających wszystkie kompetencje językowe, czyli słuchanie, czytanie, oraz znajomość słownictwa i gramatyki. Zarówno w zadaniach ze słuchu jak i z czytania możemy spodziewać się zadań z wpisywaniem brakujących informacji w luki lub udzielaniem krótkich odpowiedzi na pytania dotyczące wysłuchanego lub przeczytanego tekstu, które zastąpią proste zadania zamknięte typu prawda/fałsz. Oprócz zadań z lukami, transformacji, słowotwórstwa i tłumaczeń możemy spodziewać się zadań takich jak set leksykalny oraz gramatykalizacja. Ich nazwy nie brzmią zachęcająco, jednak nie jest to nic strasznego. W tych typach ćwiczeń uczeń musi wykazać się szeroką znajomością słownictwa i użycia słów w różnych kontekstach. Jako przykład podam tu wyraz „order”. Wyraz ten funkcjonuje zarówno jako czasownik, jako rzeczownik oraz w kilku związkach frazeologicznych. Na przykład:
| English | Polish |
|---|---|
| The lift is out of order. | Winda jest zepsuta |
| The manager ordered him to be quiet. | Manager rozkazał mu być cicho. |
| Excuse me, are you ready to order? | Przepraszam, czy jesteś gotowa złożyć zamówienie? |
| I received this email saying that my order is ready. | Otrzymałam ten email mówiący, że moje zamówienie jest gotowe. |
| The books on the shelves were standing in alphabetical order. | Książki na półkach stały w kolejności alfabetycznej. |
Jak widzicie istnieje wiele sytuacji, w których możemy użyć słowa „order”. Maturzysta w 2023 roku będzie musiał wykazać się znajomością takich właśnie zestawów leksykalnych.
Czytanie jest ważne!
W nowej formule egzaminu maturalnego większy nacisk położony będzie na zadania sprawdzające rozumienie tekstów pisanych. Po pierwsze, wzrośnie ich znaczenie pod kątem oceniania. Do tej pory udział tych zadań w wyniku sumarycznym wynosił 30% na egzaminie podstawowym i 26% na egzaminie rozszerzonym. Od 2023 roku wartości te wzrosną następująco: punkty uzyskane za zadania z czytania będą stanowiły 33% w wyniku sumarycznym na maturze podstawowej i 30% na maturze rozszerzonej. Uczniowie będą również musieli zmierzyć się z dłuższymi tekstami. Łączna długość tekstów dla uczniów przystępujących do egzaminu na poziomie podstawowym wzrośnie z ok 900-1200 słów do 1200-1450 wyrazów. Łączna liczba słów w tekstach na poziomie rozszerzonym zwiększy się z 1300-1600 słów do 1600-1800 wyrazów. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza że czas egzaminu na obu poziomach pozostaje ten sam.
Wypowiedź pisemna
W przypadku wypracowań wprowadzone zmiany nie będą duże i będą dotyczyć głównie egzaminu na poziomie podstawowym. Po pierwsze, zwiększony zostanie limit słów. Do tej pory maturzysta piszący wypracowanie na poziomie podstawowym musiał zmieścić się w limicie 80-130 słów. W nowej formule limit słów wzrasta do 100-150 wyrazów. Kolejna zmiana dotyczy sposobu oceniania. W nowej formule za wypracowanie uczeń będzie mógł uzyskać maksymalnie 12 punktów – jest to zmiana o 2 punkty wzwyż w stosunku do obecnej matury. Oceniane będą umiejętność pełnego przekazania informacji (5 punktów), spójność i logika wypowiedzi (2 punkty), zakres środków językowych (3 punkty) oraz poprawność środków językowych (2 punkty). Należy jednak zauważyć, że udział procentowy wypowiedzi pisemnej w całościowym wyniku za egzamin maturalny nie zmienia się i nadal wynosi 20%.
W wypowiedzi pisemnej na poziomie rozszerzonym nie ma wielkich zmian: zarówno limit słów (200-250) jak i system oceniania pozostaje taki sam. Zmniejsza się jedynie udział tego zadania w wyniku sumarycznym z 26% na 22%, czyli innymi słowy wypracowanie traci odrobinę na ważności na rzecz innych kompetencji językowych.
Na koniec chyba dobra wiadomość dla wszystkich uczniów. Nie zostaną wprowadzone żadne nowe typy wypracowań. Na egzaminie podstawowym nadal będzie można spodziewać się tekstu użytkowego – może to być list prywatny, e-mail, wpis na blogu lub forum internetowym z elementami np. opisu, relacjonowania, uzasadniania opinii, w tym przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań. Na egzaminie rozszerzonym uczniowie będą musieli napisać tekst argumentacyjny, czyli list formalny, rozprawkę lub artykuł publicystyczny z elementami opisu, relacjonowania, sprawozdania, recenzji czy pogłębionej argumentacji.
Próg zdawalności
Tegoroczni maturzyści, by zdać maturę 2023 muszą obowiązkowo przystąpić do egzaminów ustnych (z języka polskiego oraz obcego), a także pisemnych (język polski, matematyka, język obcy nowożytny) i z każdego otrzymać minimum 30 procent.
Jak się przygotować do nowej matury?
Czy zmiany w egzaminie maturalnym z języka angielskiego które wprowadzone zostaną od 2023 roku są powodem do paniki? Zdecydowanie nie. To prawda, że poziom egzaminu będzie wyższy, ale uczniowie mają jeszcze dwa lata na przygotowania. Ponad to, nowe typy zadań nie są uczniom obce ponieważ zetknęli się z nimi już podczas egzaminu ósmoklasisty. Wydawnictwa językowe również stają na wysokości zadania i w podręcznikach z których korzysta się obecnie w szkołach ponadpodstawowych możemy znaleźć wszystkie typy zadań, które mogą pojawić się na egzaminie dojrzałości za dwa lata.
A zatem, nie panikujemy, tylko zabieramy się do pracy. Na pewno watro dużo czytać po angielsku – dzięki temu poprawi się nasz zasób słownictwa a jednocześnie długie teksty nie będą stanowiły dla nas wyzwania. Warto sięgać do różnych źródeł: teksty z podręczników, artykuły prasowe, książki. Należy również poświecić czas na uczenie się nowych słówek i związków frazeologicznych – pomoże to nam w poprawnym wykonaniu zadań sprawdzających znajomość środków językowych i zwiększy bogactwo językowe w wypowiedzi pisemnej. Trzeba również poświęcić czas na słuchanie – najlepiej tekstów autentycznych lub w minimalnym stopniu adaptowanych, czytanych przez rodzimych użytkowników języka. Zachęcam również do odwiedzania strony Centralnej Komisji Egzaminacyjnej gdzie opublikowane są wszystkie ważne informacje a już niedługo możemy spodziewać się pierwszych przykładowych arkuszy maturalnych. Przygotowanie do matury 2023 – czas start!
Obserwuj profil @studybox.pl na Instagramie
